Shar Pei
To odważny, nieprzekupny pies, który trzyma się na uboczu w obecności obcych i świetnie pełni rolę stróża. Uparty i posłuszny, wylewny, ale jednocześnie z dystansem – shar pei wykazuje szeroki zakres zachowań i potrzebuje cierpliwości oraz konsekwencji w procesie wychowania.
Historia Shar Pei (Szarpej)
Miłośnicy shar peia twierdzą, że istniał już 2000 lat temu za panowania chińskiej dynastii Han. Dowodem na to mają być odnalezione przez archeologów rysunki i gliniane posążki przedstawiające czworonogi podobne do współczesnych przedstawicieli rasy.
Wśród przodków shar peia były chow chow (u obu występuje niebieskawy język), mastif tybetański i być może górski pies z Pirenejów. W starożytnych Chinach wierzono, że niebieski język szczekającego shar peia odstrasza diabła. Nazwa rasy oznacza po chińsku skórę rekina lub skórę z piasku.
Shar pei wywodzi się zapewne z miasta Dialak w prowincji Kwun Tung leżącej nad Morzem Południowochińskim. W dawnych Chinach istniały dwa typy tych czworonogów. Mocny, muskularny, krótkowłosy z południa i nieco mniejszy, krępy z prowincji centralnych. Do pracy i hodowli wybierano tylko najsilniejsze i najinteligentniejsze zwierzaki. Te, które nie spełniały wymagań, zabijano i… zjadano.
W komunistycznych Chinach shar peia uznano za luksus i na właścicieli nałożono takie podatki, że doprowadziło to niemal do wyginięcia rasy. W latach 50. XX w. nieliczne psy przetrwały w położonych na uboczu wioskach na południu Chin, na Tajwanie, w Makao i Hongkongu. W 1960 r. hodowca z Hongkongu Matgo Law założył Hong Kong and Kowloon Kennel Association – stowarzyszenie, które odtworzyło genealogię i opracowało wzorzec rasy.
W 1971 r. w amerykańskim magazynie „Dogs” ukazał się artykuł o shar peiu zilustrowany zdjęciem jednego z ostatnich żyjących przedstawicieli rasy. Trafił on do Matgo Law, który za pośrednictwem redakcji wystosował apel o ratowanie shar peia. Odpowiedziało na niego ponad 200 osób, a hodowle powstały w Kalifornii, Oregonie, Ohio, Karolinie Północnej, Indianie, Pensylwanii, Wirginii. Pierwszym prezesem założonego w 1974 r. klubu rasy w Stanach Zjednoczonych został Ernest Albright. W latach 70. XX w. shar pei trafił do „Księgi rekordów Guinnessa” jako najmniej liczna rasa na świecie (zarejestrowanych było wtedy tylko 45 jej przedstawicieli). W 1981 r. rasę uznała FCI (Międzynarodowa Federacja Kynologiczna).
Shar pei w Polsce
W Polsce pierwsze shar peie pojawiły się w połowie lat 80. XX w.
Wzorzec Shar Pei (Szarpej)
Kraj pochodzenia
Wysokość w kłębie
Masa ciała
Długość życia
Szata
Umaszczenie
Zdrowie Shar Pei (Szarpej)
Shar pei nie znosi zbytnich upałów, dlatego nie powinno się go wystawiać na długie spacery w pełnym słońcu latem. Nie lubi deszczu, wilgoci i silnego wiatru, ale dobrze znosi suchą, mroźną zimę. Krótkowłosy, nie nadaje się do trzymania na zewnątrz przez cały czas, ale zimowe spacery są dla niego korzystne.
Dla psów o krótkim włosie (tzw. horse coat) warto zakładać ubranka podczas mrozów. Shar pei najlepiej czuje się w umiarkowanym klimacie, unikając skrajnych warunków pogodowych, ale potrafi dostosować się do różnych warunków.
Wbrew opinii, shar pei nie jest przesadnie podatny na choroby. Problemy zdrowotne wynikają głównie z zaniedbania i niewiedzy właścicieli oraz nieodpowiednich praktyk hodowlanych.
Umiejętności Shar Pei (Szarpej)
Pierwotnie shar pei był psem pracującym, wykorzystywanym do polowań i do stróżowania gospodarstw oraz do pilnowania stad. Obecnie pełni przede wszystkim rolę towarzysza rodziny. Jest niezależny i samodzielny, co sprawia, że może być trudny do szkolenia. Bardzo ważne jest zaczęcie edukacji w młodym wieku, z wykorzystaniem pozytywnych metod i cierpliwości. Shar pei nie toleruje surowego traktowania, dlatego szkolenie opiera się na nagrodach i pochwałach.
Szczenięta, pomimo wyglądu, potrafią być stanowcze i wymagają łagodnego, ale konsekwentnego postępowania. Socjalizacja jest kluczowa, należy wystawiać je na różne sytuacje i kontakty z ludźmi oraz innymi psami. Jednak ze względu na delikatne stawy, trzeba uważać na zbyt intensywny ruch i skoki.
Wady i zalety Shar Pei (Szarpej)
Wady
uparty
trudny w szkoleniu
nieufne lubi innych zwierząt
Zalety
oddany rodzinie
lubi dzieci
dobry stróż
łatwy w pielęgnacji
mało szczekliwy
wrażliwy
Charakter Shar Pei (Szarpej)
Shar pei to wyjątkowy pies o niepowtarzalnym wyglądzie i charakterze. Jest zarówno uparty, jak i posłuszny, ekspresyjny, ale też zachowuje dystans. Charakteryzuje go umiarkowany temperament. Dla tego psa ważny jest bliski kontakt z właścicielem, co wpływa na jego dobre samopoczucie. Shar pei często wybiera jedną osobę, ale potrafi być oddany całej rodzinie. Sprawdza się w relacjach z dziećmi, jest łagodny i chętny do zabawy. Zaleca się jednak ostrożność z małymi dziećmi i konieczność nauczenia ich właściwego obchodzenia się z psem.
Odważny, nieprzekupny i nieufny wobec obcych, shar pei doskonale pełni rolę stróża. Jest mało szczekliwy, reaguje na niepokój wydmuchując powietrze przez nos, co sprawia, że zachowuje spokój w obliczu zagrożenia.
Shar pei może mieszkać z innymi psami, ale preferuje towarzystwo swojej rasy. Ma silną osobowość i nie uznaje dominacji innych psów. Z uwagi na instynkt terytorialny, pilnuje swojego obszaru, co może prowadzić do konfliktów z innymi psami, zwłaszcza obcej płci. Jest bardzo pamiętliwy i nie zapomina swoich wrogów.
Lubi aktywność fizyczną, ale potrafi też wylegiwać się na kanapie przez większą część dnia. Towarzyszy chętnie podczas spacerów, joggingu czy jazdy na rowerze. Należy jednak unikać nadmiernego wysiłku u szczeniąt i młodych osobników. W nieznanym otoczeniu może być nadmiernie pobudzony i niewrażliwy na polecenia. Dlatego warto zapewnić mu swobodę na bezpiecznym terenie.
Szkolenie i wychowanie Shar Pei (Szarpej)
Szkolenie i wychowanie rasy shar pei wymaga zrozumienia ich niezależnej i samodzielnej natury. Są one mało podatne na standardowe szkolenie, podobnie jak koty, preferując własne ścieżki. Efektywne wychowanie jest możliwe, jeśli zaczniemy naukę we wczesnym okresie szczenięcym, może to być nawet w psim przedszkolu. Konsekwencja, stanowczość i cierpliwość są kluczowe.
Istotne jest nauczenie psa reagowania na komendy, ale shar pei wykonuje polecenia, gdy widzi ich sens. Przydzielanie sensownych zadań jest kluczowe, ponieważ wielokrotne powtarzanie tych samych ćwiczeń nudzi psa i obniża skuteczność treningu.
Choć szczenięta tej rasy wyglądają jak urocze maskotki, potrafią być stanowcze i wyrażać swoje zdanie. Ich delikatne traktowanie jest ważne, ale nie można pozwolić im na wszystko. Kluczowe jest właściwe wprowadzanie malucha w społeczeństwo - prezentowanie mu nowych wyzwań, zabieranie w różne miejsca i umożliwianie kontaktu z ludźmi i innymi psami. Jednak z uwagi na ich stawy, należy unikać zbyt intensywnego ruchu, skoków, biegania po schodach czy śliskich powierzchniach.
Dla kogo Shar Pei (Szarpej) ?
Shar pei to wrażliwy i oddany pies rodzinny. Łatwo dostosowuje się do warunków życia, ale wymaga konsekwencji i cierpliwości w wychowaniu. Osoby, które wcześniej nie miały psa, mogą zdecydować się na suczkę tej rasy, która jest bardziej łagodna. Samce są bardziej zdecydowane i wymagają doświadczonego właściciela.
Akcesoria dla Shar Pei (Szarpej)
Polecam wyprowadzać psy tej rasy na spacery korzystając z szelek typu guard lub półzaciskowej obroży, gdyż mogą łatwo wyswobodzić się z klasycznej obroży na klamrę. Długie linki treningowe są także dobrym rozwiązaniem.
W domu, shar pei będzie zainteresowany różnorodnymi zabawkami (można podać mu także naturalne gryzaki), jednak na spacerze nie należy oczekiwać, że będzie chętny do aportowania, gonienia piłki czy frisbee, ponieważ nie jest to typowe dla tej rasy.
